Stanisław Wokulski – główny bohater „Lalki” Bolesława Prusa – jest postacią złożoną, która łączy w sobie ideały i wartości charakteryzujące dwie bardzo różniące się od siebie epoki – romantyzm i pozytywizm. Ujawniające się w nim sprzeczności często powodują, że spotyka się z niezrozumieniem – nie tylko ze strony społeczeństwa, bowiem niejednokrotnie sam dziwi się swojemu postępowaniu, nie potrafiąc odgadnąć, co skłoniło go do określonego działania. Protagonista „Lalki” przyszedł na świat w zubożałej rodzinie szlacheckiej, najprawdopodobniej w pierwszej połowie lat 30 XIX stulecia. Był to więc czas, kiedy leczono rany spowodowane powstaniem listopadowym i z uwagą śledzono twórczość wielkich romantyków. Ciężka sytuacja rodzinna spowodowała, że Wokulski szybko podjął pracę. Gdy został subiektem u Hopfera, często mierzył się z nieżyczliwymi spojrzeniami klientów. Nie przeszkodziło mu to jednak rozpocząć edukacji, a ta, co ważne, prowadzona była w duchu pierwszych przemian pozytywistycznych, uczęszczał bowiem do Szkoły Przygotowawczej i Szkoły Głównej. Jednakże nie zatrzymał się tam na długo, ponieważ, jak mówią inni bohaterowie, warzył piwo, czyli wziął udział w powstaniu styczniowym. Zesłany za karę do Irkucka, znalazł ukojenie w pracy. Tam zdobył także kontakty handlowe, co znacznie ułatwiło mu zbudowanie mocnej pozycji. Wokulski nie zaistniałby jako kupiec, gdyby nie połączył się z rodziną Minclów. Poślubił wdowę po Janie Minclu, a po śmierci kobiety odziedziczył nie tylko ładną sumkę, lecz również sklep (pracował w nim jego dawny przyjaciel – Ignacy Rzecki). Stabilizacja w życiu mężczyzny była jedynie chwilowa. Któregoś dnia spotkał w teatrze pannę Izabelę Łęcką. Postanowił wtedy zdobyć jej serce. Załączony fragment przedstawia rozważania głównego bohatera, który po powrocie z Bułgarii, dokąd udał się, by prowadzić handel w czasie wojny wschodniej, konfrontuje się z życiem prowadzonym w Warszawie. Nawet wielka fortuna (zgromadził 300000 rubli) nie gwarantuje mu spokoju. Nie jest bowiem tym, co może zaskarbić mu przychylność Izabeli – tak niechętnie patrzącej na ludzi niższego stanu bywalczyni największych dworów i najznamienitszych towarzystw ówczesnej Europy. Przytoczony epizod powieści Prusa w doskonały sposób oddaje dylematy głównego bohatera. Jako człowiek pracy, który widział w niej jedną z największych wartości, pragnął on przyczynić się do poprawy losu biedoty zamieszkującej Warszawę i całe polskie ziemie. Czynił to nie tylko ze zwykłej przyzwoitości – miał przecież świadomość, iż w ten sposób kształtuje się tożsamość narodowa, która nie pozwoli przepaść jego ojczyźnie. Z drugiej jednak strony Wokulski – człowiek cierpiący z powodu silnego uczucia – wartość wszystkiego zdaje się mierzyć miarą miłości. W swojej refleksji, porównując los nurtującego ziemię robaka do pięknego motyla, który beztrosko lata i spija nektar, oddaje Wokulski przepaść dzielącą go od panny Łęckiej. Kobieta adorowana kiedyś przez samego księcia Emanuela z niechęcią patrzy na galanteryjnego kupca, nazywając go pniem z czerwonymi rękami. W obliczu chłodnego dystansu, jaki przejawia Łęcka, Wokulski wciąż mierzy się z nawarstwiającymi się problemami. Wszak całą swoją energię podporządkował on pragnieniu zdobycia panny Izabeli. Wokulski wierzy w wielką siłę pracy. Widzi w niej moc, która może zmieniać ludzką egzystencję. Nie jest ona dla niego jedynie gwarancją zarobku i, najprościej mówiąc, utrzymania się na powierzchni, lecz także sposobem na doskonalenie się jednostki, wpływanie przez nią na dobro ogółu. Sam główny bohater, gdyby nie otrzymał od losu możliwości wejścia na warszawską scenę kupiecką, zostałby najprawdopodobniej naukowcem, badaczem przyrody. Nieprzypadkowo więc ukazuje rozbieżności między sobą a Izabelą, posługując się analogią do świata zwierząt. Adorator panny Łęckiej z wielkim zaangażowaniem podchodzi do akcji charytatywnych (kwesta), nie żałując ciężko zarobionych pieniędzy na przyozdobienie stoiska i datki dla biednych. Stara się także nieść pomoc, czego dowodzi postawa w trakcie spotkania z Wysockim, któremu zaoferował pracę, mimo nieposiadania przez mężczyznę konia mogącego ciągnąć wóz z towarem. Pozytywistyczny altruizm, chęć do niesienia pomocy najbiedniejszym – nie tylko w sposób doraźny, ale także kształtując ich postawy (wysłanie Marianny do klasztoru) i wiara w naukę i racjonalne myślenie to cechy pozwalające uznać Wokulskiego za pozytywistę. Jednakże w świecie głównego bohatera „Lalki” nic nie jest proste ani łatwe. Niejednokrotnie rozum podpowiada mu, że za zgromadzone pieniądze mógłby zrobić wiele dobrego, poświęcając je na rozwój społeczny i własny, lecz nie potrafi on na stałe opuścić Warszawy i ostatecznie oddzielić się od panny Łęckiej. Miłość, która narodziła się w jego sercu, była uczuciem od pierwszego wejrzenia. Zdaje się jednak, iż adorował i kochał on przede wszystkim wyidealizowaną postać arystokratki. Nadto przejawia Wokulski skłonności do bardzo uczuciowego traktowania rzeczywistości. Protagonista „Lalki” jest kreacją wielowymiarową. Bardzo wyraźnie łączą się w nim tendencje charakteryzujące dwie przeciwstawne epoki. Ten racjonalny, krytyczny i bardzo skuteczny w działaniu pozytywista staje się ofiarą swego uczucia, którego obraz jest typowy dla czasu spod znaku „Ballad i romansów”. W dziele Prusa na próżno szukać można ostatecznego rozstrzygnięcia losów tej postaci. Otwarte zakończenie sprawia, że to czytelnik, mając wcześniej okazję poznać Wokulskiego, jego motywacje, reakcje, emocje, sam musi odpowiedzieć na pytanie, która z sił obecnych w mężczyźnie wzięła ostatecznie górę. Rozwiń więcej

Stanisław Wokulski jest głównym bohaterem powieści Bolesława Prusa pod tytułem “Lalka”, którego warto bliżej poznać. Stanisław urodził się w zubożałej rodzinie szlacheckiej, która straciła majątek. Jest on mężczyzną dojrzałym, ma bowiem ponad czterdzieści lat, a więc życie zdążyło go wiele nauczyć. Dowodem na to, że Stanisław jest mężczyzną dojrzałym, jest również jego postura. Gdy Wokulski szykował się na obiad u Łęckich dowiedzieliśmy się, że “obcisły strój najlepiej uwydatniał jego atletyczne kształty". Jego muskularna budowa przypominająca budowę atlety jest niewątpliwie dodatkowym, przyjemnym aspektem postrzegania jego postaci. Wniosek jest taki, że cechuje się on także dużą siłą fizyczną. Wokulski w oczach kobiet postrzegany jest za mężczyznę atrakcyjnego, choć zdarzają się wyjątki, jakim jest chociażby Pani Izabela Łącka. Arystokratkę bardzo odrzucało od Pana Stanisława to, że jego ręce były silnie czerwone. W rzeczywistości kryje się za tym jednak historia, bowiem Wokulski odmroził sobie owe ręce na Syberii, gdzie został zesłany za udział w powstaniu styczniowym. Stanisław w młodości pracował w sklepie u Hopfera. Nic nie zmieniło jednak faktu, że bardzo chciał się on kształcić, wstąpił więc do Szkoły Przygotowawczej, a następnie do Szkoły Głównej. Ojciec, żyjący marzeniami o odzyskaniu majątku ziemskiego, źle patrzył na naukowezainteresowania młodego Stanisława. Ten mimo wszystko pozostawał uparty – w dzień pracował w winiarni Hopfera, a nocami uczył się. Chęć potęgowania swojej wiedzy to typowacecha pozytywisty. Studia rzucił, aby wziąć udział w Powstaniu Styczniowym. Walka narodowowyzwoleńcza jest z kolei silnie związana z epoką romantyzmu, bowiem romantycy robili wszystko w imię wolności. Po powrocie z Syberii Stanisławowi bardzo ciężko było znaleźć pracę, jednak przy pomocy swojego przyjaciela Ignacego dostał on posadę w sklepie u Minclów. Pół roku później Wokulski ożenił się z wdową po Janie Minclu – Małgorzatą. Kobieta bardzo kochała Stanisława, niestety jednak bez wzajemności. Dla Wokulskiego, o czym wiedzieli nawet inni ludzie, małżeństwo to było swego rodzaju szansą, dzięki której miał zapewniony dobrobyt. Wokulski całe dnie spędzał w sklepie, przestał zajmować się nauką. Po pięciu latach małżeństwa owdowiał. Po śmierci żony Wokulski zaczął stronić od ludzi, bez efektu próbował wrócić do naukowych zainteresowań. Tego rodzaju miłość nie jest powiązana z tą, którą przeżywali romantycy. Dla romantyków miłość była kosmiczną siłą, która pojawia się nagle i zmienia cały bieg życia. To właśnie ta miłość była dla nich natchnieniem, a w przypadku Stanisława wyglądało to zupełnie odwrotnie. Sytuacja zmienia się, gdy pewnego razu trafia on do teatru, w którym dostrzega Izabelę Łącką. Spotkanie jej okazało się być przełomowym momentem w życiu bohatera. Wokulski zakochał się w Izabelii od pierwszego wejrzenia i to właśnie ta miłość spadła na niego jak wspomniana wcześniej “kosmiczna siła”. To właśnie to ogromne uczucie, którym obdarzył Izabelę, wyreżyserowało jego losy. Stanisław wiedział, że jedynym sposobem, aby przypodobać się arystokratce, jest posiadanie ogromnego majątku. Od tej pory postanowił robić wszystko, aby go zdobyć - wyjechał chociażby na wojnę rosyjsko-turecką, która była pierwszym krokiem w stronę poszerzenia jego dobytku. Starał się przypodobać arystokratycznemu towarzystwu, upodobnić się do niego: kupił powóz i jeździł na spacery do Łazienek, chodził do teatru i na wyścigi, dawał hojne datki na dobroczynność. Wykupił nawet kamienicę Łęckich za większą cenę, niż była podana, aby

Nasz idealizm ma w powieści trzy typy, cechujące się tym, że każdy z nich goni za wielkimi dziełami, a nie dba o małe, podczas gdy realista Szlangbaum, wykonując małe prace zdobywa kraj. Rzecki jest idealistą politycznym, Ochocki naukowym, a Wokulski bardzo złożonym jako człowiek epoki przejściowej. 1. pokolenie – romantycy

wokulski cechy romantyka i pozytywisty